ارزیابی چند شکلی ژن لاکتوفرین با استفاده از روش pcr-rflp و ارتباط آن با صفات تولیدی در گاو شیری هلشتاین

شیر گاو شامل 5/3 درصد پروتئین می باشد که از این مقدار حدود 80 درصد کازئین و 20 درصد دیگر آن پروتئین آب پنیر می باشد. پروتئین آب پنیر شامل 50 درصد بتالاکتوگلوبولین، 20 درصد آلفالاکتالبومین و همچنین مقادیر مختلفی از سرم آلبومین، ایمونوگلوبولینها، لاکتوفرین، پروتئین های جزئی و آنزیم ها می باشد. لاکتوفرین یک گلیکوپروتئین مهم و چندکاره ای است که عمدتاٌ در شیر به عنوان یکی از فاکتورهای دفاعی بدن علیه عوامل عفونی نقش ایفا می کند. این گلیکوپروتئین در جهت پاسخ به افزایش غلظت مواد محرک عفونت در بدن، بوسیله گرانول های ثانویه نتروفیل ها و سلول های اپیتلیال ترشح می شود. ژن لاکتوفرین با داشتن 17آکسون، 1122 جفت باز پروموتر و 5/34 کیلو جفت باز طول، روی کروموزوم 22 ژنوم گاو قرار دارد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی ژنی و ژنوتیپی ژن لاکتوفرین در گاوهای شیری هلشتاین و ارزیابی ارتباط چند شکلی های موجود در این ناحیه از ژن با صفات تولیدی شیر و همچنین صفات عملکردی می باشد. بدین منظور از 404 رأس گاو شیری مربوط به پنج گاوداری استان اصفهان نمونه های خون جمع آوری شد. تعداد نمونه های خون جمع آوری شده از پنج گاوداری مورد مطالعه بین 64 تا 96 رأس دام متغیر بود. جهت تهیه dna از خون از روش استخراج dna نمکی استفاده شد. کیفیت و کمیت dna استخراج شده توسط الکتروفورز و اسپکتوفتومتری مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از دستگاه pcr و پرایمرهای اختصاصی قطعه ای به طول 301 جفت باز از نمونه های dna تکثیر و توسط ژل آگاروز 1 درصد مورد شناسایی قرار گرفته شد. قطعه تکثیر شده بوسیله آنزیم محدودگر ecori درمدت زمان 8 تا 14 ساعت و تحت دمای 37 درجه سلسیوس مورد هضم قرار گرفت. فراوانی ژنوتیپی مشاهده شده aa و ab به ترتیب برابر با 606/0 و 394/0 بود. در کل جمعیت مورد مطالعه فراوانی ژنوتیپ bb برابر با صفر بود. در این جمعیت فراوانی آلل a نسبت به b بیشتر بود بطوریکه فراوانی آلل a و b به ترتیب 806/0 و 193/0 محاسبه گردید. آزمون کای اسکوار انحراف معنی دار از تعادل هاردی واینبرگ در گله های 1، 2، 3، 5 و همچنین کل جمعیت را نشان داد. شاخص های شانون و نی که نشانگر تنوع ژنتیکی ژن موجود در جمعیت می باشد به ترتیب در گله های 4 و 1 کمترین و بیشترین میزان را نشان داد. جهت بررسی ارتباط سطوح مختلف ژنوتیپ با صفات تولیدی و عملکردی از نرم افزارsas ، رویه glm استفاده گردید. نتایج، ارتباط معنی داری سطوح مختلف ژنوتیپ با درصد چربی، تعداد تلقیح منجر به آبستنی و همچنین میزان شاخص سلول های بدنی موجود در شیر را نشان داد. ارتباط ژنوتیپ با دیگر صفات تولیدی و عملکردی مانند تولید شیر تصحیح شده برای 305 روز شیردهی، طول آبستنی، طول دوره شیردهی و همچنین درصد پروتئین شیر معنی دار (05/0p>) نبود.